Μηχανογραφικό Δελτίο


Μύθοι & Αλήθειες

Φτάνοντας πλέον στο τέλος μιας επίπονης εξεταστικής δοκιμασίας, και στο σταυροδρόμι σημαντικών προσωπικών αποφάσεων για κάθε νέο, οι επιλογές σπουδών – καριέρας πρέπει να είναι και σταθμισμένες και ορθολογικές. Χωρίς μυωπικά γυαλιά χωρίς εφησυχασμούς και παραισθήσεις μιλάμε για θέλω, για δημιουργικά όνειρα και επιθυμίες. Η ουσία των σπουδών που είναι το θεμέλιο συνέχειας στηρίζεται κυρίαρχα στον τρόπο που δουλεύουμε, που διεκδικούμε που επικοινωνούμε και αντιλαμβανόμαστε.
Επιλογές προσανατολισμού που έχουν σχέση με την υγεία, την ασφάλεια, την τροφή, τις τηλεπικοινωνίες, τις μεταφορές, τα πολυμέσα, τα δίκτυα, την ενέργεια, τις μεταφορές και τις υποδομές έχουν παγκόσμιο ενδιαφέρον και δυναμική προοπτική.
Από την άλλη μεριά ο πρωτογενής τομέας και ο τουρισμός δίνουν ευκαιρίες απασχόλησης και χώρο δημιουργικής πρωτοβουλίας σε νέους με έφεση στην εξωστρέφεια και την καινοτομία.
Παράλληλα ξένες γλώσσες όπως Τουρκικά , Αραβικά, Ρωσικά δίνουν διαβατήριο ελπίδας σε ανθρωπιστικές, κοινωνικές και οικονομικές σπουδές ενώ εκπαιδευτικά επαγγέλματα με μηδενική προοπτική στην Ελλάδα (και λόγω δημογραφικού προβλήματος) μπορούν να ελπίζουν μόνο στην εκπαίδευση ειδικών ομάδων, προσφύγων, μεταναστών και φυσικά στο ενδεχόμενο καριέρας με καλούς όρους σε καταρρέουσες μουσουλμανικές χώρες της Μ.Ανατολής ή της Β.Αφρικής ( Λιβύη, Συρία, Τυνησία).
Αξίζει να τονισθεί ότι το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας σε πολλούς κλάδους και υπηρεσίες που πολύ πιθανά θα παρατηρηθεί μετά από μια δεκαετία στην Ελλάδα λόγω της μαζικής φυγής χιλιάδων επιστημόνων που εγκατέλειψαν ή εγκαταλείπουν μαζικά τη χώρα εργαζόμενοι ήδη σε χώρες του εξωτερικού, θα φέρει σε θέση ισχύος πολλούς σημερινούς νέους φοιτητές που μετά από λίγα χρόνια θα κληθούν να δραστηριοποιηθούν σε μια εγχώρια αγορά που θα διψά για ιδέες, ανάπτυξη και επιχειρηματικότητα.
Από την άλλη μεριά η επιλογή Πανεπιστημίου δεν μπορεί να είναι τυχαία αλλά πρέπει να βασίζεται σε αξιολογικά κριτήρια όπως η ιστορικότητα του ιδρύματος, η παρουσία και οι συμμαχίες του στην διεθνή ακαδημαϊκή ελίτ, η απορροφησιμότητα των πτυχιούχων του στην αγορά εργασίας, το ερευνητικό έργο του το κύρος των διδασκόντων του, οι υποδομές του με λίγα λόγια η θέση του στις διεθνείς αξιολογήσεις . (Rankings)
Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και η Πολυτεχνική Σχολή Θεσσαλονίκης, το Καποδιστριακό της Αθήνας και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Πολυτεχνείο Πάτρας, η Φυσικομαθηματική Σχολή της Κρήτης πληρούν από την εγχώρια αγορά τα παραπάνω σε ικανοποιητικό βαθμό. Το ‘’worthy for studies’’ πρέπει να είναι το κυρίαρχο κριτήριο της επιλογής του τμήματος – Σχολής και όχι η αγωνία της εισαγωγής οπουδήποτε ή ο φόβος μιας δεύτερης προσπάθειας. Ο χρόνος σπουδών (πέρα από το κόστος σπουδών) είναι επένδυση ζωής που πρέπει να θωρακιστεί με ένα αξιόπιστο πτυχίο που ανοίγει δρόμους και υπόσχεται ευκαιρίες καριέρας.
Χωρίς να ξεχνάμε ότι ο δρόμος της επιτυχίας είναι και δύσκολος και μοναχικός ένα είναι βέβαιο ότι η αγορά πληρώνει πάντα και καλά αυτό που δεν βρίσκει εύκολα.

Β.Παπαγιάγκου
Δ/ΝΤΗΣ ΣΠΟΥΔΩΝ

Το ταξίδι του Οδυσσέα (Ομιλία-Εισήγηση)

ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΥΛΑΙΑΣ 4-5-2016
ΣΥΜΜΕΤΕΧΩ ΕΚΠ.ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ & ΔΗΜΟΣ ΠΥΛΑΙΑΣ-ΧΟΡΤΙΑΤΗ

ΣΠΟΥΔΕΣ,ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΚΑΡΙΕΡΑ..ΕΝΑΣ ΚΡΙΣΙΜΟΣ ΓΡΙΦΟΣ!

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ (ΟΜΙΛΙΑ-ΕΙΣΗΓΗΣΗ )
Ο Οδυσσέας άτυχος στην ευτυχία του να είσαι το πρώτο παιδί της οικογένειας σου, έπρεπε για χατίρι του παππού Κωστή από μικρός να παίξει μπάσκετ και να ντυθεί στα κίτρινα ,έπρεπε να παίξει και ποδόσφαιρο γιατί κάτι πάνω του θύμιζε ΜΕΣΙ στον  άλλο συνονόματο παππού ,έπρεπε να πάει κολυμβητήριο στα πέντε γιατί όλα τα άλλα παιδάκια της ηλικίας τους ήταν τουλάχιστον μικροί πλοίαρχοι , έπρεπε να αρχίσει ιδιαίτερα αγγλικά από τα έξι για να μιλά σαν τον ΣΩΝ ΚΩΝΕΡΥ στα δέκα, έπρεπε εννοείται να αρχίσει γαλλικά στα εννέα γιατί πολλοί συμμαθητές του ήδη τραγουδούσαν άπταιστα γαλλικά  την Μασσαλιώτισσα.
Ο μικρός Οδυσσέας σερφάρει στο ιντερνέτ ,διαβάζει μόνο Ευγένιο Τριβιζά και  Μάνο Κοντολέων αφού ο θείος ΣΚΡΟΥΤΖ και ο ΜΙΚΥ ΜΑΟΥΣ είναι χρόνια πια πασέ, παίζει scrable, παίζει σκάκι εκτονώνεται δημιουργικά με ρομποτική και μοντελισμό και φυσικά πρωταγωνιστεί στο δημοτικό αντάξιος της φήμης των γονιών του.
Ο Οδυσσέας μεγάλωσε πήγε Γυμνάσιο, έβγαλε 20,εγινε απουσιολόγος, σημαιοφόρος ,πήρε lower, πήρε PROFISIENCY σε λίγο θα γίνει και sir. Όχι μόνος φυσικά! Η μαμά ξενυχτά δίπλα του διαβάζοντας θρησκευτικά και ιστορία Πατάκης είναι ο καλύτερος φίλος του στα ΑΡΧΑΙΑ και ο πατέρας του τον τρέχει σε φροντιστήρια και ιδιαίτερα περιμένοντας την υποτροφία στο IMPERIAL η στο BERKLEY. Όλοι προσπαθούν να φρενάρουν την ενηλικίωση του, όλοι ξορκίζουν την αναμενόμενη επανάσταση, όλοι συνεχίζουν να φουσκώνουν το μπαλόνι της υπερβολής δοκιμάζοντας τα όρια του.
Μαθητής β λυκείου πλέον , ευαίσθητος ,ακτιβιστής και μανιώδης γκατζετάκιας τρέχει με τους συμμαθητές του τον Μάριο ,την Χαρά, την Σοφία ,την Ζωή μπερδεμένους και αγχωμένους να τρέχουν στα φροντιστήρια, στις ξένες γλώσσες οπουδήποτε ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΕΛΠΙΣ τρέχουν να αγοράσουν..
Ο ίδιος τι σκέπτεται ,τι θέλει? Το κακό είναι ότι όχι μόνο δεν ξέρει τι θέλει αλλά δεν ξέρει και  τι δεν θέλει. Ο μπαμπάς τον θέλει υπότροφο στο IMPERIAL, η μαμά που θυσιάστηκε λέει, τον θέλει γιατρό στην ΣΣΑΣ και η γιαγιά που θα πεθάνει λεει..να μην τον δει πιλότο??
Ο ίδιος το μόνο που θέλει είναι να πάρει τα βουνά για να ξεφύγει από δαύτους. Σπουδές ,μεταπτυχιακά, εξειδίκευση και μετά τι δουλειά-ποιος τελικά είναι ο νόμος της νίκης?
Μήπως τελικά όλα αυτά είναι δήθεν, μήπως δε προσφέρει τίποτα ένα πτυχίο παρά μόνο έναν φαντασιακό νιρβάνα που δεν αξίζει με την καμία να ζήσεις?? Μήπως  μ ένα σκέτο απολυτήριο λύκειο ο ZOUKEMBERG, ο JOBS κ τα άλλα παιδιά δεν ΟΙΚΟΝΟΜΗΣΑΝ τρελά φράγκα? Σάμπως ο Σπύρος της Όλγας της διαχειρίστριας έπρεπε να σπουδάσει αρχιτέκτονας για να ανοίξει ιντερνέτ καφέ? Η η Νάνσυ η ψωνάρα,  νηπιαγωγούς δεν είναι και κάνει καριέρα στο νυχάκι ?ΠΟΣΟ ΑΞΙΖΕΙ όλο αυτό να το ζήσεις και πόσο περισσότερο ηλίθιο να το προσπαθήσεις?
ΞΕΧΑΣΤΗΚΑΜΕ ΟΜΩΣ ΚΑΙ ΞΕΧΑΣΑΜΕ ΤΟΝ ΟΔΥΣΣΕΑ…
Τελικά ο Οδυσσέας, ίσως παρακολουθώντας μια τέτοια ημερίδα, πείθεται να αφήσει το νησί των λωτοφάγων και να συνεχίσει το ταξίδι του.
Μαθητής της Γ λυκείου υποψήφιος θετικού προσανατολισμού πλέον, μόλις τελείωσε τις εξετάσεις του και περιμένοντας τα αποτελέσματα ζει την στιγμή της αποφοίτησης του στην αυλή του σχολείου που αποφοίτησε παρέα με την ΣΟΦΙΑ,ΤΗΝ ΕΛΠΙΔΑ και την ΖΩΗ.
Τα παιδιά το απολαμβάνουν κι οι γονείς συγκινημένοι συζητούν.
Η Ζωή, ένα ψηλόλιγνο αθλητικό κορίτσι αγαπά το μπάσκετ , το θέατρο, και της αρέσει πολύ η δημοσιογραφία και η επικοινωνία. Θέλει πολύ να γίνει δικηγόρος, αλλά η κρίση έφερε τον βιοτέχνη πατέρα της περισσότερες ώρες στο σπίτι, και μαζί και την αγωνία του για το μέλλον της κόρης του, που δεν το βλέπει στη δικηγορία. Της προξενεύει τα παιδαγωγικά, στυλάτες σπουδές βλέπεις ότι πρέπει για μια γυναίκα!
Η Ζωή τελικά θα τα χαλάσει με τον ποινικό κώδικα και θα τα φτιάξει με την επιστήμη της αγωγής. Η Ζωή θα σπουδάσει από προξενιό. Η Ζωή θα σπουδάσει δασκάλα , θα ασχοληθεί με το μπάσκετ και την αθλητική δημοσιογραφία χωρίς όμως ποτέ να γίνει αθλητικός δικαστής που ήταν και το Όνειρο της.
Πολλοί αποτρέπουν, ως γνωστόν, τα παιδιά τους από τη νομική λόγω του κορεσμού που αυτή εμφανίζει. Πράγματι, ένας δικηγόρος για 350 Έλληνες είναι μεγάλο ποσοστό.
Οι εξειδικεύσεις και τα μεταπτυχιακά με πρακτικό ενδιαφέρον, π.χ., ασφαλιστικό δίκαιο, διεθνείς μεταφορές, αεροπλοΐα, ιατροδικαστική, βιοηθική, πληρώνονται αδρά στην αγορά εργασίας. Πόσοι άραγε, στη μετά Ολυμπιακών Αγώνων Ελλάδα, είναι νομικοί πολεοδόμοι ,πόσοι προφέρουν νομική προστασία στο διαδίκτυο, πόσοι ασχολούνται με την βιοηθική ? Ελάχιστοι.
Η Ελπίδα λατρεύει τη ΧΗΜΕΙΑ , ΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ  και το διαδίκτυο, και δηλώνει υποψήφια γιατρός Ή μηχανικός Η/Υ, που είναι άλλωστε και όνειρο του πατέρα της, ο οποίος θέλει να την δει να πρωταγωνιστεί στο ΜΙΤ η στο Imperial. Η Σοφία , με εξαιρετικά φυσικά χαρίσματα, με δυναμισμό και έφεση στις ξένες γλώσσες, μιλάει ήδη γαλλικά και αγγλικά. Θέλει να σπουδάσει οικονομικά, γενικά και θα δούμε.
Η Ελπίδα θα συγκεντρώσει 18.000 μόρια στη θετική κατεύθυνση και στενοχωρημένη που δεν θα γίνει γιατρός ή μηχανικός Η/Υ, συμπληρώνοντας το μηχανογραφικό της δελτίο προτιμάει το Τμήμα Πληροφορικής του ΑΠΘ και όχι το τμήμα Χημικών Μηχανικών, για παράδειγμα που ήταν κοντά στα ενδιαφέροντα της.

Η Ελπίδα  θα σπουδάσει αυτό που θέλει, η Ελπίδα θα σπουδάσει αυτό που ξέρει. Αυτό που δεν ξέρει είναι ότι μετά από έξι χρόνια, όταν θα τελειώσει το πανεπιστήμιο και ενδεχομένως το μεταπτυχιακό της, θα έχουν στο μεταξύ αποφοιτήσει 30.000 προγραμματιστές συνάδελφοι της με τον ίδιο τίτλο πτυχίου σε κάθε ΑΕΙ της χωρας.!Και δεν αθροίζονται εδώ ούτε ισόκυρα πτυχία άλλων ιστορικών πανεπιστημιακών τμημάτων, π.χ., Μαθηματικό, Φυσικό, Χημικό, ούτε ομότιτλα πτυχία ξένων κολεγίων ή ΙΕΚ.
Αυτό που θα έπρεπε να ξέρει η Ελπίδα, αλλά και ο πατέρας της που την παρότρυνε, είναι ότι θα μπορούσε να εισαχθεί στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ και με ένα βαρύ αναγνωρίσιμο τίτλο σπουδών, με ένα αντίστοιχο αργότερα μεταπτυχιακό, να κάνει σπουδαία καριέρα στη βιοїατρική, στη βιοφυσική και βιοχημική μηχανική, στη διαχείριση αποθεμάτων, στα logistics, τομείς που συνδυάζουν μοναδικά δεξιότητες και ταλέντα πληροφορικής, αλλά και γνώσεις μηχανικής, προσφέροντας τεράστιες δυνατότητες έρευνας και εξέλιξης.

Η Σοφία θα συγκεντρώσει 16.700 μόρια  στο 4 επιστημονικό πεδίο. Η Σοφία δεν επιλέγει να εισαχθεί στο πολυπόθητο για πολλούς Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής του ΠΑΜΑΚ, αλλά επιλέγει να εισαχθεί με πρωτιά στο μη δημοφιλές Τμήμα Βαλκανικών Σλαβικών Σπουδών του ίδιου πανεπιστημίου ΔΟΚΙΜΑΖΟΝΤΑΣ τις δυνάμεις της στα τουρκικά και στα ρωσικά που της αρέσουν. Τυχαίο.. Δεν νομίζω..!
Η ωραία ΠΟΛΥΓΛΩΣΗ και πολυτάλαντη  Σοφία με μεταπτυχιακές σπουδές αργότερα στο ανθρώπινο δυναμικό, σίγουρα θα γίνει περιζήτητο στέλεχος τραπεζών, εταιρειών ή πολυεθνικών με δράση στα Βαλκάνια και στην Ρωσία.
Οι οικονομικές σχολές διαφημίζονται ως σχολές υψηλής απορρόφησης πτυχιούχων , και πολλοί προστρέχουν σε αυτές προσδοκώντας μια θέση στην κοινωνία των υπηρεσιών. Καθολικά, πλέον, γνώσεις οικονομίας και διοίκησης επιχειρήσεων η ακόμη μάρκετινγκ και πληροφορικής μπορούν να αποκτήσουν και κάτοχοι άλλων τίτλων πολυτεχνείου, θετικών ,ανθρωπιστικών και κοινωνικών  σπουδών κάνοντας μεταπτυχιακές η ακόμη και παράλληλες σπουδές σε κολέγια με επίσημη εργασιακή αναγνώριση.
Δεν θα είναι άραγε οι τελευταίοι πιο ευέλικτοι επαγγελματικά; Δεν θα ήταν καλύτερη επιλογή το Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης στην Ξάνθη από ένα τμήμα ας πούμε, οικονομικού προσανατολισμού με 14.000 μόρια; Και αν για πολλούς η επιλογή οικονομικών σχολών είναι μονόδρομος ή συνειδητή απόφαση, γιατί πρέπει να προτιμηθεί το Τμήμα ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ η Οικονομικών Σπουδών του ΠΑΜΑΚ και όχι το Τμήμα Βαλκανικών και Σλαβικών Σπουδών του ίδιου πανεπιστήμιου;

Ο Οδυσσέας με 18400 μόρια στο θετικό  προσανατολισμό θα προσπεράσει τις επιθυμίες του μπαμπά, της μαμάς ,της γιαγιάς και των άλλων  σειρήνων, θα ακούσει την φωνή της καρδιάς του ,θα ανταποκριθεί στο ερωτικό κάλεσμα της φύσης που πάντα τον γοήτευε και θα σπουδάσει γεωπονία.
15 χρονιά μετά, ο Οδυσσέας με σπουδές στο MANCHESTER στις βιολογικές καλλιέργειες και στην διαχείριση ποιότητας ,με ΜΒΑ και άριστα αγγλικά, ισπανικά ,μαθαίνει τουρκικά και είναι ήδη γενικός διευθυντής ελέγχου ποιότητας σε ισπανική πολυεθνική και βραβεύεται για καινοτόμες εφαρμογές στην βιολογική καλλιέργεια σε τσιπούρα και λαυράκι. Ο Οδυσσέας δικαιωμένος πια,  συναντά την ΠΗΝΕΛΟΠΗ της καρδιάς του και ήδη σχεδιάζει την δική του μονάδα εκτροφής ..που αλλού στην ΙΘΑΚΗ φροντίζοντας και εξάγοντας ΛΑΥΡΑΚΙΑ!
ΕΔΩ μπορεί να τελειώνει και μάλλον ευχάριστα το ταξίδι του Οδυσσέα αλλά τα ταξίδια δεν είναι πάντα ευχάριστα γιατί πολύ απλά ωραία διαδρομή σε μέρος που δεν θέλεις να πας δεν υπάρχει.
Το 2012 μια έκθεση του ΟΟΣΑ επισημαίνει ότι η Ελλάδα έχει το μικρότερο ποσοστό φοιτητών ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης που ολοκληρώνουν τις σπουδές τους στον προβλεπόμενο χρόνο φοίτησης.
ΓΙΑΤΙ ΑΡΑΓΕ?
Καθόλου δύσκολη απάντηση. ΔΥΟ οι βασικοί λόγοι.
Ο ΠΡΩΤΟΣ..το ποσοστό των υποψηφίων που σπουδάζουν αυτό που επιθυμούν είναι πολύ χαμηλό με αποτέλεσμα πολλοί από τους υποψήφιους αυτούς να προσέρχονται για πρώτη φορά σε εξεταστική μαθήματος δυο και τρία χρόνια μετά το ακαδημαικό εξάμηνο που το διδάχθηκαν.
Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ..το υφιστάμενο  σύστημα επιλογής σπουδών δίνει την δυνατότητα πρόσβασης σε σχολές όπου ο υποψήφιος δεν έχει τις προαπαιτούμενες  γνώσεις για να ανταποκριθεί στο πρόγραμμα σπουδών του τμήματος που επιλέγει .Για παράδειγμα και παρά τις τελευταίες σχετικές βελτιώσεις στα τμήματα μηχανικών του 4 πεδίου που επιλέγονται από υποψήφιους ,η ΦΥΣΙΚΗ είναι σημαντικότατο μάθημα του προγράμματος σπουδών  τους αλλά η επιλογή τους δεν προϋποθέτει την εξέταση της φυσικής στις ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ.ΑΠΟ την άλλη υπάρχει και το παράδοξο υποψήφιος θετικού προσανατολισμού να αποκλείεται από την επιλογή των οικονομικών τμημάτων παρά την δεδομένη ανταπόκριση του σε ευκολότερα προγράμματα σπουδών του 4 πεδίου .Ωστόσο τα ίδια τμήματα δέχονται μεταπτυχιακούς και θεωρητικών σπουδών με μηδενική πολλές φορές επαφή με μαθηματικά ,οικονομικά και πληροφορική.
ΛΙΓΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ ΤΟ 2012 περίπου 600 μαθητές φροντιστηρίων αγόρια και κορίτσια (45-55%) από δημόσια και ιδιωτικά λύκεια γενικά και τεχνολογικά της βόρειας Ελλάδας ρωτήθηκαν για τα κριτήρια της πρώτης επιλογής τους στο μηχανογραφικό τους δελτίο. Ζητήθηκαν 3 λόγοι μέσα από προτεινόμενες απαντήσεις που τους δόθηκαν
ΟΙ λόγοι που επιλέχθηκαν ως κύριοι για την επιλογή σπουδών είναι κατά σειρά.
Α. Για να έχω υψηλό εισόδημα Β. οι σπουδές αυτές οδηγούν σε υψηλές κοινωνικές θέσεις Γ.οι σπουδές αυτές μου ανοίγουν άμεσους εργασιακούς ορίζοντες
ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΑ..
4.Για προσωπική καλλιέργεια και μόρφωση   5.Για να συμβάλω στην βελτίωση της κοινωνίας και να βοηθάω συνανθρώπους μου 6.Για να ακολουθήσω το επάγγελμα των γονέων μου. 7.ειχα από μικρός κλίση  για τις σπουδές αυτές
Η έρευνα των Μιχάλη ΚΕΛΠΑΝΙΔΗ και της Κατερίνας Πολυμίλη τον ΜΑΡΤΙΟ ΤΟΥ 12 έρχεται να καταδείξει ότι η πανεπιστημιακή εκπαίδευση στην Ελλάδα αντιμετωπίζεται από το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής κοινωνίας αποκλειστικά σαν μέσο κοινωνικής και επαγγελματικής ανόδου και όχι μόρφωσης η καλλιέργειας.
Η ελληνική οικογένεια δεν είναι μορφοσιογενής αλλά πτυχιοθηρική. Εκείνο που μετρά είναι πόσο γρήγορα μετά την λήψη του πτυχίου μπορεί ο απόφοιτος να εργαστεί η ακόμη καλύτερα να διοριστεί και αν η θέση που θα καταλάβει θα είναι μόνιμη.
Με την έννοια αυτή ,στην Ελλάδα η επιλογή ενός επαγγέλματος και των σπουδών που οδηγούν σε αυτό είναι σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό ωφελιμιστική και εργαλειακή από ότι είναι στις κοινωνίες της βόρειας και δυτικής Ευρώπης. Αυτό σημαίνει ότι προέχει η διασφάλιση μιας οποιαδήποτε μόνιμης θέσης μέσω του συγκεκριμένου επαγγέλματος ενώ η εσωτερική ταύτιση και το ενδιαφέρον για το  αντικείμενο είναι δευτερεύοντα στοιχεία.