Πτυχιούχοι σε κρίση. Πόσο θύτες ή πόσο θύματα;

10/5/2020

Oχι πολύ καιρό πριν την δεκαετία του 80-90 ελάχιστοι ήταν αυτοί που αμφισβητούσαν την αξία ενός πτυχίου. Υπήρχαν βέβαια ορισμένοι σκεπτικιστές που αρέσκονται να λένε ότι ούτε ο Bill Gates ούτε ο Steve Jobs ήταν πτυχιούχοι αλλά αυτό καθόλου δεν τους εμπόδισε να γίνουν μια χαρά πετυχημένοι δισεκατομμυριούχοι. Τα χρόνια πέρασαν οι αμφισβητίες έγιναν ποτάμι βλέποντας τον Mark Zuckerberg τον ιδρυτή του facebook καθώς και τον Jack Dorsey συνιδρυτή του Twitter να εγκαταλείπουν τα κολέγια τους και να μεγαλουργούν ,οι απαισιόδοξοι φοβούνται ότι πολύ σύντομα οι σύγχρονες κοινωνίες θα καταστήσουν τους πτυχιούχους εργαζομένους υψηλές ειδίκευσης ένα δαπανηρό κληροδότημα του παρελθόντος από το οπαίο πολύ θα ήθελαν να απαλλαγούν. Οι εργασιακοί χώροι κατακλύζονται από πανίσχυρους υπολογιστές ,ευφυή λογισμικά , συστήματα τεχνητής νοημοσύνης και παγκόσμια δίκτυα επικοινωνίες και στα πλαίσια αυτά νομικοί, λογιστές και τεχνικοί της υγείας φοβούνται ότι μπορεί να γίνουν το αντίστοιχο των γραμματέων και των τραπεζικών υπαλλήλων της δεκαετίας του 80.
Μήπως τελικά η εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο αποτελεί μια ΠΥΡΡΕΙΟ ΝΙΚΗ των παιδιών ,μήπως τελικό το value for money ενός πτυχίου είναι πολύ μεγάλο για να επενδύσει κανείς τον χρόνο και τα όνειρα του?
Η άποψη μου είναι κάθετα ΟΧΙ.
Το μήνυμα της μεγάλης ύφεσης και της αναιμικής ανάκαμψης είναι ότι η τριτοβάθμια εκπαίδευση και η απόκτηση ενός ανωτέρου διπλώματος είναι πιο σημαντική από ποτέ. Το ποσοστό των θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ που απαιτούν τριτοβάθμια εκπαίδευση αυξήθηκε από 31% το 1980 σε 57% το 2008 και σήμερα ανέρχεται σε 65% σύμφωνα με αναλυτές του κέντρου για την Εκπαίδευση και το Εργατικό Δυναμικό του Πανεπιστημίου Georgetown.Παράλληλα οι μέσες ετήσιες αποδοχές ενός πτυχιούχου επιπέδου Βachelor ήταν το 2016, 58000 δολάρια ενώ αντίστοιχα οι αποδοχές ενός κατόχου Associate degree (2 ετής φοίτηση) 43000 δολάρια. Από την άλλη πλευρά οι αμοιβές των αποφοίτων δευτεροβάθμιας εκπ/σης είναι 34000 και αυτών που δεν είχαν απολυτήριο ΔΕ 25000 δολάρια.
Τα ποσοστά ανεργίας είναι επίσης χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΓΡΑΦΕΙΟΥ Στατιστικής της Εργασίας των ΗΠΑ τα ποσοστά της ανεργίας των αποφοίτων κολλεγίων η ανώτερων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων από 25 θέτων και πάνω είναι 4,1%.
Το αντίστοιχο ποσοστό ανεργίας των αποφοίτων ΔΕ είναι 10,5% ενώ όσοι δεν έχουν απολυτήριο βρίσκονται αντιμέτωποι με την ανεργία σε ποσοστό 14,7%.
Τα οφέλη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι εμφανή ακόμη κι αν αναλύσουμε τα στατιστικά στοιχεία της ανεργίας σε μεγαλύτερο βάθος. Αλήθεια είναι ότι ορισμένοι υψηλά αμειβόμενοι εργαζόμενοι δεν έχουν κάποια ιδιαίτερη εκπαίδευση πχ υδραυλικοί, ενώ αντίθετα ορισμένοι εργαζόμενοι ανώτατης εκπαίδευσης κάτοχοι πιθανά και μεταπτυχιακών τίτλων μπορεί να έχουν πολύ χαμηλές αποδοχές. ΩΣΤΟΣΟ από το 2007 έως το 2009 την εποχή της μεγάλης κρίσης στις ΗΠΑ ,τα ποσοστά ανεργίας των εργαζομένων με υψηλές αποδοχές και χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο αυξήθηκαν πολύ περισσότερο σε σχέση με τα αντίστοιχα των εργαζομένων με χαμηλές αποδοχές και πανεπιστημιακή μόρφωση.
Με λίγα λόγια ΑΝ ΔΕΝ ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΧΑΣΕΙΣ ΤΗΝ ΔΟΥΛΕΙΑ ΣΟΥ ΕΙΝΑΙ προτιμότερο να έχεις υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο παρά μεγάλη αμοιβή.
ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑ ΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΠΟΥ ΞΕΧΩΡΙΖΟΥΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΕΚΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ?
Οι εκπαιδευτικοί αναλυτές του Πανεπιστημίου Georgetown υπολόγισαν ότι τα επαγγέλματα που αφορούν την εκπαίδευση και την υγεία αυξήθηκαν από 10% των συνολικών επαγγελμάτων την δεκαετία του 80 στο 20% σήμερα. Από τα επαγγέλματα αυτά εκείνα που απαιτούν πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έχουν αυξηθεί από το 40% περίπου την δεκαετία του 80 σε πάνω από 75% σήμερα σύμφωνα με το κέντρο για την εκπαίδευση και το Εργατικό Δυναμικό.
Ο ρυθμός αύξησης των θέσεων εργασίας στο οικοσύστημα της τεχνολογίας πληροφορικής είναι πραγματικά εντυπωσιακός. Facebook,twitter, groupon, Instagram και εκατοντάδες startups που δραστηριοποιούνται στους τομείς του mobile internet,και των social media ανταγωνίζονται για να προσελκύσουν ταλέντα. Και μπορεί βέβαια οι JOBS, ZUCKERBERG και BILL GATES να μην πήγαν ποτέ σε κολέγιο αλλά οι εταιρείες τους προσλαμβάνουν πτυχιούχους ανώτατης εκπαίδευσης σε ποσοστό 90%!!
Τα επαγγέλματα που βοηθούν τους Αμερικάνους να αναρριχηθούν στην μεσαία τάξη δεν έχουν καμιά σχέση με την δουλειά στο εργοστάσιο που αρκούσε μια-δυο γενιές πριν. Σήμερα οι δουλειές που προφέρουν εισοδήματα και παροχές μεσαίας τάξης αφορούν τομείς όπως η κρατική διοίκηση ,η εκπαίδευση, η υγεία και η τεχνολογία. Τα πραγματικά προβλήματα στην αγορά εργασίας επικεντρώνονται σε ανθρώπους χαμηλότερου μορφωτικού επιπέδου και δεξιοτήτων.
Η εκπαίδευση συμπερασματικά δεν αποδίδει πάντα ούτε αποτελεί πανάκεια και στανταράκι εξέλιξης και οικονομικής ευμάρειας. Όμως εξακολουθεί να προσφέρει ουσιαστικά αντισώματα επιβίωσης σε έναν καθόλου προβλέψιμο κόσμο με το χαμηλότερο value for money από οποιαδήποτε άλλη επένδυση.